Focke-Wulf 190 A-1

Pierwsze FW 190 A1 zaczęły opuszczać zakłady Focke-Wulfa w Bremen w czerwcu 1941 roku. W sierpniu produkcja wzrosła do 30 egzemplarzy miesięcznie, a do produkcji włączyla się fabryka licencyjna Arado. We wrześniu rozpoczęto produkcję w fabryce AGO, co zaowocowało dostarczeniem z końcem października całej zamówionej serii 102 samolotów. W trakcie produkcji zaczęto instalowanie nowego typu silinika BMW 801D-2. Część samolotów otrzymała urządzenie identyfikacyjne FuG 25 jako element radiostacji FuG 7. Wysiłki biura konstrukcyjnego koncentrowały się podówczas na rozwiązaniu nadal dokuczliwego grzania jednostki napędowej. Uzbrojenie tej wersji składało się z 4 karabinów maszynowych mg 17 i dwóch działek MG FF

Silnie opancerzony FW 190 A-8/R-7. Przy kabinie dowódca IV (Sturm.)/JG3,
Hauptmann Wilhelm Moritz (44 zwycięstwa). Lotnisko Schongau, sierpień 1944.

Focke-Wulf 190 A-2

Druga seria samolotów FW-190 posiadała nowszy model silnika: BMW 801C-2. Uporano się w niej z dokuczliwym problemem przegrzewania tylnej gwiazdy poprzez zamontowanie wlotów powietrza po bokach osłony silnika. Podobne wloty zastosowano na będących już w służbie FW 190 serii A-1. W miejsce montowanych w skrzydłach karabinów MG17 założono 20 mm. działka Mauser MG15/20 E. Nie ma pewności, czy już wtedy samolot otrzymał podkadłubowy węzeł ETC-501 mogący służyć jako wyrzutnik bomb. W miejsce stosowanego dotychczas celownika Revi C/120 zamontowano nowocześniejszy Revi C/12D. Jeden z samolotów tej serii został eksperymentalnie wyposażony w instalację automatycznego pilota i oznaczony jako FW 190 A2/U-1. Niektóre źródla wspominają również o typie A-2/U-3 będącym adaptację FW 190 do roli rozpoznawczej. Ogólna ilość wyprodukowanych samolotów serii A-2 sięgnęła 420 sztuk.

FW 190 A-8 jako eksponat filii Imperial War Museum w Duxford.

Focke-Wulf 190 A-3

Z początkiem wiosny 1942 roku do napędu FW 190 użyto jednostki napędowej BMW 801D-2 a samoloty w nią wyposażone dały zaczątek serii A-3. Nowy silnik posiadał dwie nowoczesna sprężarki i wyższy stopień kompresji co pozwoliło uzyskac moc 1730 kW. Silnik ten wymagał sprawniejszego paliwa (poprzednio stosowano 87 oktanowe B4, obecnie należało stosować 96 oktanowe C3).

Od serii A-3 rozpoczęto zakrojony na szeroką skalę program poszukiwania odpowiedzniego zestawu uzbrojenia dla FW 190. Znakomita część modyfikacji była pogrupowana w zastawy Umrustbausatz, choć zachowało się sporo fotografii przedstawiających nieudokumentowane próby dzikiej twórczości w tej dziedzinie. Seryjny Focke Wulf A-3 posiadał podkadłubowy wyrzutnik ETC-501 pozwalający podwiesić pod samolotem bombę 500 lub 250 kg, 4 bomby 50 kg na adapterze ER4 albo zbiornik paliwa o pojemności 300l. Niektóre egzemplarze przeznaczone do czysto mysliwskich zadań nie były wyposażane w wyrzutniki. Podsawowe uzbrojenie wersji A-3 skladało się z 4 MG17 oraz 2 20mm MG FF. W serii tej zaprzestano montażu identyfikatora FuG 25.

FW 190 A-5 z 5./JG 54

Dodatkowe wersje samolotu:

FW 190 A3/U1 - wersja ze zmodyfikowanym osadzeniem silnika - pierwowzór dla serii A-5. Wyprodukowano 1 egzemplarz

FW 190 A-3/U2 - wersja testowa wyposażona w podskrzydłowe węzły do wystrzeliwania pocisków rakietowych.

FW 190 A-3/U3 - samolot rozpoznawczy ze zredukowanym do dwóch MG FF, wyposażony w kamery kadłubowe Rb 30/50.

FW 190 A3/U4 - samolot rozpoznawczy wyposażony w dwie kadłubowe kamery Rb 12,5/7x9 oraz fotokarabin

FW 190 A3/U7 - seria 12 samolotów, które miały zostać zastrosowane jako odchudzony myśliwiec wysokościowy. Tylko 3 z nich ukończono i poddano testom.

FW 190 A-8 jako eksponat filii Imperial War Museum w Duxford.

Jedyny zachowany dwumiejscowy FW 190 S-8. Muzeum RAF w Hendon.

Focke Wulf 190 A-5

Po skompletowaniu wyników testów przeprowadzonych na FW 190 A3/U1 w biurze konstrukcyjnym postanowiono przesunąć do przodu środek siężkości samolotu, czego najwygodniej było dokonać przesuwając do przodu punkty zamocowania silnika. Nowa wersja samolotu posiadająca kadłub wydłużony o 15 cm zaczęła schodzić z linii produkcyjnych w grudniu 1942 roku. Dokonano w niej również kilku drobniejszych modyfikacji: zastosowano nowy, żyroskopowy sztuczny horyzont, zmodernizowaną instalację tlenową i wznowiono montowanie urządzenia identyfikującego FuG 25. Podstawowy zestaw uzbrojenia nowej wersji stanowiły 2 karabiny MG 15, dwa działka MG FF i dwa działka MG 151/20. Dla nowej wersji oznaczonej jako FW 190 A-5 zbudowano szereg zestawow Umrustbausatz:

FW A-8/R-7 - pilot Oberleutnant Klaus Bretschneider, 5 (Sturm.)/JG 300

FW 190 A-5/U1 - podstawowowa wersja myśliwska.

FW 190 A-5/U2 - jabo przystosowany do działań nocnych - wyposażony w listwy przeciwodblaskowe na wydechach silnika i wyrzutnik ETC-501. Samolot wyposażono równiez w dwa reflektory w krawędzi natarcia płata i niektóre egzemplarze w kamerę EK 16. Działka MG FF zostały w niej usunięte. W wersji myśliwskiej inatslowano równiez radar FuG 217 Neptun J-2.

FW 190 A-5/U3 - jabo z usuniętymi MG FF. Występował równiez w wyposażonej w specjalne filtry odmianie tropikalnej FW 190 A-5/U3/tp

FW 190 A-5/U4 - samolot rozpoznawczy wyposażony w dwie kamery Rb 12,5/7x9 i posiadający uzbrojenie zredukowane o działka MG FF. Produkowany równiez w wersji pustynnej jako FW 190 A-5/U4/tp

FW 190 A-5/U8 - jabo dalekiego zasięgu - z dwoma dodatkowymi zbiornikami podskrzydłowymi po 300l. paliwa każdy - bez dzialek MG FF. Protoplasta późniejszej serii FW 190 G.

FW 190 A-5/U9 - samolot eksperymentalny z ciężkim uzbrojeniem: posiadał 2 kaemy MG 131 13 mm, zamiast MG 17 w kadłubie oraz MG FF zastąpione działkami MG 151/20. Zbudowano 2 egzemplarze.

FW 190 A-5/U9 - samolot do badania ciężkiego uzbrojenia (m.in. działek 30mm) Posiadał wzmocnioną konstrukcję płata- zbudowano 2 egzemplarze.

FW 190 A-5/U911 - samolot szturmowy z dwoma działkami MG 103 podwieszonymi w podskrzydłowych wanienkach. Zbudowano 1 egzemplarz.

FW 190 A-5/U12 - samolot testowy wyposażony w 6 działek 20mm. Zbudowano 2 egzemplarze.

FW 190 A-5/U13 - samolot testowy wyposażony w podskrzydłowe węzły pozwalające podwieszać zbiorniki lub bomby o wagomiarze 250 kg. Samoloty tej serii wyposażono również w automatycznego pilota oraz umieszczone na skrzydlach ostrza do odcinania balonów zaporowych (!). Wyprodukowano 3 egzemplarze.

FW 190 A-5/U14 - samolot przystosowany do przenoszenia torpedy LTF 5b. Posiadał podkadłubowy wyrzutnik ETC 502 i przedłużoną goleń kółka ogonowego aby nie szorobać torpedą po ziemi.

FW 190 A-5/U15 - samolot przystosowany do zrzutu kierowanej bomby Blohm und Voss 246 Hagelkorn, wyposażony w instalację radiową ALSK 121 produkcji firmy Askania.

FW 190 A-5/U16 - prototyp samolotu myśliwskiego ze wzmocnionym uzbrojeniem. Zamiast działek MG FF stosowano w nim działka Rheinmetall-Borsig MK 108 kal. 30 mm.

FW 190 A-5/U17 - jabo z dodatkowymi węzłami podskrzydłowymi powalającymi podwieszać po dwie bomby 50 kg. pd każde skrzydło.

FW 190 A-8/R8 z IV (Sturm.)/JG3 „Udet” jesień 1944

Focke Wulf 190 A-6

Począwszy od roku 1943 znacznie rozszerzyły sie zadania operacyjne FW-190, i co za tym idzie wzrosła masa przenoszonego uzbrojenia i opancerzenia, a więc i masa startowa. W związku z tym, że obciążenie płatowca sięgnęło granicznych wartości, biura projektowe stanęły przed koniecznością wzmocnienia konstrukcji płata (konstrukcja kadłuba i podwozia posiadały jeszcze wystarczającą rezerwę wytzrymałości). Wzmocnieniu uległa jedynie konstrukcja wewnętrzna płata, co nie wpłynęło na zmianę jego obrysu i profilu.

Pierwszy egzemplarz nowego skrzydła przetestowano na doświadczalnym FW-190 A-5/U 10, W. Nr 861. po zakończeniu prób rozpoczęto produkcję seryjną w wyniku czego powstała nowa wersja, FW-190 A-6 która pojawiła się w czerwcu 1943 roku. W swojej podstawowej wersji FW-190 A-6 uzbrojony był w 2 karabiny maszynowe MG 17 oraz 4 działka MG 15/20, lecz znane były również odmiany różniące się uzbrojeniem i wyposażeniem:

FW-190 A-6/R1 - samolot szturmowy wyposażony w podwieszane gondole z dwoma działkami MG 151/20 w każdej, przy czym zrezygnowano w tej wersji z montowania działek w centralnej części płata. W sumie uzbrojenie składało się z 2 km i 6 działek,

FW-190 A-6/R2 - samolot w którym 2 działka 20 mm zastąpiono 30mm MK 108 - powstał 1 prototyp,

FW-190 A-6/R3 - uzbrojony w 2 km MG 17, 2 działka MG 151/20 w skrzydłach i dwa podwieszana działka MK 103,

FW-190 A-6/R4 - samolot wyposażony dodatkowo w instalację GM 1 pozwalającą wtryskiwać do silnika podtlenek azotu, co zwiększało wydolność jednostki napędowej zwłaszcza na dużych wysokościach,

FW-190 A-6/R6 - wyposażony w parę wyrzutni rakietowych Gr. 21 kal. 210 mm do zwalczania formacji samolotów bombowych,

FW-190 A-6/R11 - wyposażony w listwy przeciwodblaskowe i radar „Neptun” samolot myśliwski dedykowany do działań nocnych, wyposażony dodatkowo w 300-litrowy, odrzucany zbiornik paliwa, podgrzewane szyby i (niektóre egzemplarze) automatycznego pilota PKS 12.

Ogółem wyprodukowano 569 samolotów wersji A-6, głównie w odmianach R1 i standardowej.

FW 190 A6 - za sterami dowódca Grün Hertz: major Walter Nowotny.

Focke Wulf 190 A-7

W listopadzie 1943 roku z linii montażowych zaczęły schodzić FW-190 A-7, które różniły się od poprzednich wersji samolotu zmodyfikowaną instalacją elektryczną i wzmocnionym uzbrojeniem. Wymianie uległy umieszczone przed kabiną pilota karabiny maszynowe MG 17 kal. 7,9 mm, które zastąpiono karabinami MG 131 kal. 13 mm. Sylwetka samolotu została dzięki temu wzbogacona w charakterystyczne wybrzuszenia przed owiewką kabiny, których powstanie narzuciły większe gabaryty MG 131. Modyfikacji poddano również celownik zastępując używany dotychczas Revi C/12 D celownikiem revi 16 B, oraz radiostację. Ponadto samoloty operujące na froncie zachodnim i nad Rzeszą otrzymały radiowe urządzenie identyfikacyjne FuG 25A. oprócz odmiany podstawowej występowały również:

FW-190 A-7/R2 - wyposażony w 2 działka MK 108 zamiast pary MG 151/20,

FW-190 A-7/R6 - uzbrojony w dwie wyrzutnie rakietowe Gr. 21.

Jedyny zachowany francuski Focke Wulf A-8 (franc. NC 900) w paryskim Musee L'Air. Samolot
dla uatrakcyjnienia ekspozycji posiada malowanie doeódcy JG 26 Josefa Prillera.

Focke Wulf 190 A-8

Po wyprodukowaniu zaledwie 80 ezemplarzy FW-190 A-7 zaniechano jego produkcji na rzecz nowej wersji A-8, która w przeciwieństwie do swojego poprzednika była produkowana masowo w niemal wszystkich filiach zakładów Focke-Wulfa.

począwszy od roku 1944 znacznie rozszerzono program budowy samolotów myśliwskich w tym FW-190. Produkcję poddano koordynacji polegającej na na znacznym rozbudowaniu sieci kooperantów. Osiągnięto to poprzez skupienie dużej ilości małych wytwórni wokół dużych montowni samolotów. Dodatkowo do produkcji FW-190 włączono filie zajmujące się dotąd montażem innych typów samolotów FW (Cottbus, Sorau, Posen). Powołano równiez specjalne komisje zajmujące się koordynacją dostaw podzespołów w przypadku czasowego wyłączenia niektórych wytwórni wskutek bombardowań.

Działania te doprowadziły do wyprodukowania 1384 egz. FW-190 A-8 - co pod względem liczebności stawia wersję A-8 na czołowej lokacie wśród innych wersji samolotu.

Wersja A-8 różniła się od swojego poprzednika wprowadzeniem instalacji wtryskowej MW 50, której 115l. zbiornik można było wykorzystać również jako dodatkowy zbiornik paliwa. A-8 podobnie do wcześniejszych wersji wyposażany był w rozmaite zestawy uzbrojenia i wyposażenia:

FW-190 A-8/R1 - wyposażony w dwie gondole z dodatkowymi działkami MG 151/20,

FW-190 A-8/R2 - wyposażony w dwa działka MK 108 zamiast dwóch MG 151/20,

FW-190 A-8/R3 - wyposażony w dwa działka MK 108 pod skrzydłami,

FW-190 A-8/R7 - dodatkowo opancerzony samolot myśliwski przeznaczony do walki z formacjami bombowców,

FW-190 A-8/R8 - podobny do R7, ale wyposażony dodatkowo w parę działek MK 108 - niektóre egzemplarze uszczuplono o karabiny maszynowe.

FW-190 A-8/R11 - samolot przeznaczony do działań w trudnych warunkach pogodowych - wyposażony w podgrzewane szyby i automatycznego pilota. Planowano zabudować w nim radionamiernik FuG 125 „Hermine” oraz mocniejszy silnik BMW 801 TU.

FW-190 A-8/R12 - podobny do R11 - o uzbrojeniu wzmocnionym działkami MK 108 w miejsce2 MG 151/20.

Focke Wulf 190 A-5/U-14 z podwieszoną torpedą LT F5b.

Samoloty FW-190 A-8 poza swoim podstawowym przeznaczeniem często wykorzystywano do przeprowadzania prób z nowymi wersjami uzbrojenia i wyposażenia. testowano na niech dwa typy odrzucanych zbiorników paliwa „Doopelreiter” które były umieszczane na krawędzi natarcia lub krawędzi spływu płata, co minimalizowało stwarzany porzez nie opór aerodynamiczny.

FW-190 A-8 wykorzystano do badań nad zestawem SG 116 „Zallendusche” służącym do zwalczania samolotów bombowych. Zestaw ten składał się z 3 luf działek MK 108 załadowanych jednym nabojem każde, umieszczonych pionowo w tylnej części kadłuba. Działka były odpalane impulsem z fotokomórki umieszczonej bezpośrednio przed lufami w momencie przelatywania pod samolotem przeciwnika.

Badano na A-8 również zestaw „Rohrblock” o analogicznej do w/w zestawu konstrukcji, złożony aż z siedmiu luf MK 108. Samolot wykorzystano do badań nad kierowanymi przewodowo rakietami Ruhrstahl X 4 (Ru 349), a także do kierowania zestawami Mistel, będącymi połączeniem bezzałogowego Ju-88 wypełnionego silnym materiałem wybuchowym oraz myśliwca, który przed celem odłączał się od grzbietu bombowca a jego pilot kierował Ju-88 drogą radiową rozbijając go na celu. (Zestawy Mistel zostały między innymi użyte z powodzeniem przeciwko flocie alianckiej w Normandii).

Uzbrajanie wyrzutni W.Gr. 21 na FW 190 A-7/R-6 z Stab./JG 26 „Schlageter”

Focke Wulf 190 A-9/A-10

Ostatnią wersją FW-190 serii A była wersja A-9. Początkowo planowano wyposażyć A-9 w silnik BMW 801 F, który rozwijał moc 1764 kW (2400KM), jednakże zakłady BMW nie zdążyły uporać się na czas z jego produkcją, co zaowocowało użyciem do napędu A-9 silnika BMW 801 TS o mocy 1470 kW (2000KM). Silnik ten był wyposażony sprawniejszy wentylator i chłodnicę a także powiększony zbiornik oleju, który umieszczono w postaci pierścienia z przodu silnika pod osłoną o zwiększonej grubości. Część samolotów serii A-9 wyposażono w powiększony tstecznik pionowy oraz powiększona tylną osłonę kabiny, a także w nowe śmigło z drewnianymi łopatami firmy „Heine”. Produkcję FW-190 A-9 rozpoczęto na kilka miesięcy przed końcem wojny, dzięki czemu niewielka ich liczba trafiła do służby. Planowano budowę FW-190 A-10, z silnikiem BMW 801 F, lecz zamierzenia tego z wiadomych przyczyn nie zrealizowano.

Jankescy żołnierze podczas wyzwalania kilku FW 190

Wyprodukowano 3 egzemplarze dwumiejscowych FW-190 w oparciu o kadłub wersji A-8, który został wyposażony w drugą kabinę w miejscu zbiornika instalacji wtryskowej, której w tej wersji nie stosowano. Osłona kabiny była podzielona na 3 części i otwierana uchylnie na bok, podobnie jak w bf-109. Wersję tą oznaczono FW-190 A-8/ U1. W sumie istaniało bardzo niewiele dwumiejscowych FW-190. które produkowano w oparciu o wersję A-5 i A-8. Oznaczono je później FW-190 S-5 (S-8) (S - Schulflugzeug - samolot szkolny).

Produkcję FW zamierzano uruchomić również w podziemnych montowniach nieopodal Auxerre we Francji, co zostało udaremnione przez wojska alianckie, które zajmując montownie przejęły znaczną ilość części. Z części tych zmontowano w późniejszym okresie 64 samoloty, które zostały użyte przez francuskie siły powietrzne.

Fabrycznie nowe FW 190 A-8 i A-9 w zajętych przez amerykanów zakładach AGO w Oschersleben.

Tabela osiągów FW 190 serii A: